Πώς διαμορφώνεται το ποσό ανάλογα με την προσωπική διαφορά ανά κλιμάκιο σύνταξης. Ποια τα κρίσιμα όρια για καθαρές ή λογιστικές αυξήσεις.Πότε καταβάλλονται αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου μαζί με τις αυξημένες συντάξεις του Φεβρουαρίου.
Κατά την περίοδο από 25 έως 27 Ιανουαρίου 2023 σχεδιάζεται να ξεκινήσει από τον ΕΦΚΑ η πληρωμή των συντάξεων Φεβρουαρίου με την αύξηση του 7,75%. Η αύξηση θα αφορά περίπου 1,7 εκατ. συνταξιούχους και θα δοθεί με αναδρομική ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2023. Δικαιούχοι είναι:
- Συνταξιούχοι χωρίς προσωπική διαφορά.
- Συνταξιούχοι με μικρότερη προσωπική διαφορά από ό,τι το ποσό της αύξησης.
- Συνταξιούχοι με αρνητική προσωπική διαφορά.
«ΤΑ ΝΕΑ» παραθέτουν αναλυτικά τις 15 κρίσιμες λεπτομέρειες που συνδέονται με τον υπολογισμό και το καθαρό ποσό της αύξησης στις συντάξεις, ύστερα από 12 έτη που ήταν «παγωμένες».
1 Η προσωπική διαφορά κρίνει τις αυξήσεις των συντάξεων των παλιών συνταξιούχων (πριν από το 2016). Οσοι έχουν μεγάλες προσωπικές διαφορές, οι αυξήσεις που θα λάβουν θα είναι μόνο λογιστικές και όχι πραγματικές. Εκτιμάται ότι με αύξηση 7,75% θα μηδενίσουν την προσωπική διαφορά σχεδόν 100.000 συνταξιούχοι. Κερδισμένοι θα είναι όσοι έχουν 35 έως 40 έτη ασφάλισης σε ΙΚΑ, Ταμεία ΔΕΚΟ, τραπεζών, ΝΑΤ, Δημοσίου, Τύπου κ.ά. Πολλοί συνταξιούχοι με 35 έτη και άνω έχουν ροκανίσει το μεγαλύτερο κομμάτι της προσωπικής διαφοράς με τον επανυπολογισμό του νόμου Βρούτση και με την αύξηση του 2023 θα τη μειώσουν και θα τη μηδενίσουν. Στελέχη του ΕΦΚΑ τονίζουν ότι όσοι δεν δουν αυξήσεις στις συντάξεις τους το 2023 μηδενίζουν ή περιορίζουν το ύψος της προσωπικής διαφοράς προκειμένου να δουν και πραγματικές αυξήσεις κάποια στιγμή στο μέλλον.
2 Τα κρίσιμα όρια. Οι αυξήσεις για όσους λαμβάνουν μηνιαία κύρια σύνταξη από 500 έως 2.500 ευρώ κυμαίνονται μεταξύ 39 και 194 ευρώ και εξαρτώνται από το αν έχουν ή όχι προσωπική διαφορά. Οι παλαιοί συνταξιούχοι που έχουν θετική προσωπική διαφορά μεγαλύτερη των 60-70 ευρώ εκτιμάται ότι δεν θα δουν καμία καθαρή αύξηση το 2023.
3 Ανταποδοτική σύνταξη. Οι αυξήσεις 7,75% για τους συνταξιούχους θα εφαρμοστούν τόσο στο εθνικό όσο και στο ανταποδοτικό κομμάτι της σύνταξης.
4 Συντάξεις χηρείας. Ως προς τις συντάξεις λόγω θανάτου συνταξιούχου, εάν ο θάνατος επέλθει εντός του Νοεμβρίου 2022, η έναρξη καταβολής της σύνταξης λόγω θανάτου είναι η 1η Δεκεμβρίου, επομένως η τελευταία θα αυξηθεί με βάση τον συντελεστή αύξησης συντάξεων ως ήδη καταβαλλόμενη στις 31/12/2022. Ωστόσο, εάν ο θάνατος επέλθει εντός του Δεκεμβρίου 2022, η έναρξη καταβολής της σύνταξης λόγω θανάτου είναι η 1η Ιανουαρίου, επομένως η σύνταξη του θανόντος θα αυξηθεί με βάση τον συντελεστή αύξησης συντάξεων ως ήδη καταβαλλόμενη στις 31/12/2022 και στη συνέχεια θα γίνει η μεταβίβαση χωρίς περαιτέρω αύξηση.
5 Κατώτατη και ανώτατη εθνική σύνταξη. Από την 1/1/2023, μέσω της αύξησης της εθνικής σύνταξης, πρόκειται να αυξηθεί και η κατώτατη σύνταξη λόγω θανάτου ασφαλισμένου/συνταξιούχου που δικαιούνται ο/η επιζών/ώσα σύζυγος και τα τέκνα. Ετσι, στις περιπτώσεις θανάτου και μεταβίβασης σύνταξης από την 1/1/2023, η κατώτατη σύνταξη θα αντιστοιχεί σε 413,76 ευρώ από 384 που είναι σήμερα. Την ίδια ώρα αυξάνεται και η ανώτατη σύνταξη, η οποία διαμορφώνεται πλέον στα 4.965,12 ευρώ.
6 Αναπηρικές συντάξεις. Λόγω της αύξησης της εθνικής σύνταξης, το κατώτατο όριο σύνταξης λόγω εργατικού ατυχήματος ή επαγγελματικής νόσου, το οποίο έως 31/12/2022 ανερχόταν σε 768 ευρώ, αναπροσαρμόζεται αυτόματα και από 1/1/2023 ανέρχεται στο ποσό των 827,52 ευρώ.
7Συντάξεις ΟΓΑ – ανασφάλιστων υπερηλίκων. Η βασική σύνταξη του πρώην ΟΓΑ του Ν. 4169/1961, η οποία μέχρι 31/12/2022 ανερχόταν σε 360 ευρώ, από 1/1/2023 αυξάνεται σε 387,90 ευρώ. Επίσης, η σύνταξη των ανασφάλιστων υπερηλίκων από 1/1/2023 διαμορφώνεται στα 387,90 ευρώ.
8 Επίδομα αναπηρίας ΟΓΑ. Ειδικώς για τους δικαιούχους επιδόματος απολύτου αναπηρίας του πρώην ΟΓΑ, το επίδομα ισούται με το 50% της εκάστοτε σύνταξης και, ως εκ τούτου, αυξάνεται λόγω της αύξησης συντάξεων. Το κατώτατο όριο του επιδόματος αντιστοιχεί στη σύνταξη που προέκυπτε με 25 έτη ασφάλισης στον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης Αγροτών στην 1η ασφαλιστική κατηγορία (248,28 ευρώ) και δεν επηρεάζεται από την αύξηση συντάξεων.
9 Επίδομα απολύτου αναπηρίας. Για συνταξιούχους του πρώην ΟΓΑ που λαμβάνουν μόνο τη βασική σύνταξη του π. ΟΓΑ, εφόσον έχουν εφ’ όρου ζωής ποσοστό αναπηρίας 100%, το επίδομα ισούται με το ποσό του εξωιδρυματικού επιδόματος, το οποίο υπολογίζεται με βάση τον μισθό του ανειδίκευτου εργάτη στις 31/12/2011 και, ως εκ τούτου, δεν επηρεάζεται από την αύξηση συντάξεων.
10 Επίδομα γήρατος για τυφλούς του ΟΓΑ. Το επίδομα απολύτου αναπηρίας για συνταξιούχους λόγω γήρατος τυφλούς του π. ΟΓΑ υπολογίζεται με τη βασική σύνταξη του π. ΟΓΑ και αυξάνεται από 1/1/2023 με βάση την αύξηση της βασικής σύνταξης.
11 Επίδομα νόσου και ανικανότητας. Για τους πολιτικούς υπαλλήλους και στρατιωτικούς που δικαιούνται σύνταξη από πάθημα το οποίο προήλθε πρόδηλα και αναμφισβήτητα εξαιτίας της υπηρεσίας, παρέχεται ανάλογα με τον από το πάθημα βαθμό μείωσης της ικανότητας για εργασία και υπολογίζεται στον μηνιαίο βασικό μισθό του λοχαγού.
12 Εξωιδρυματικό επίδομα e-ΕΦΚΑ. Το επίδομα αυτό δεν αυξάνεται με τον συντελεστή αύξησης των συντάξεων, καθώς ως βάση υπολογισμού λαμβάνει το ημερομίσθιο ανειδίκευτου εργάτη, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί στις 31/12/2011.
13 Απασχολούμενοι συνταξιούχοι. Η αύξηση 7,75% από 1/1/2023 υπολογίζεται επί του πλήρους ποσού της σύνταξης και το καταβαλλόμενο ποσό, λόγω απασχόλησης συνταξιούχου, προσαρμόζεται με βάση το ποσοστό μείωσης 30% που προβλέπεται από τον νόμο.
14 Συντάξεις λόγω θανάτου. Μετά την πρώτη τριετία καταβολής, αυξάνονται όπως και οι υπόλοιπες συντάξεις, λαμβάνοντας υπόψη και την αύξηση του κατώτατου ορίου της σύνταξης.
15 Προσωρινή σύνταξη. Δεν προβλέπεται αναπροσαρμογή των ήδη καταβαλλόμενων στις 31/12/2022 ποσών της προκαταβολής σύνταξης, του ποσού της προσωρινής σύνταξης και της προκαταβολής σύνταξης.